Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić zmiany w funkcjonowaniu stowarzyszeń. Nowa ustawa zakłada, że przekształcą się one w działalność gospodarczą. Zmiana prawa zaszokowała przede wszystkim osoby zarządzające hospicjami. Ośrodki opieki paliatywnej utrzymywały się do tej pory z dotacji NFZ a także ze zbiórek, datków czy 1% podatku.

Zmiana ustawy o funkcjonowaniu hospicjów

Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 lipca. Wiele ze stowarzyszeń, fundacji czy podmiotów kościelnych i charytatywnych będzie musiało przekształcić swoją działalność na gospodarczą. Nowe prawo ograniczy hospicjom dostęp do dodatkowych form finansowania placówek. Jak tłumaczy przedstawiciel Forum Hospicjów Polskich: „Opieka hospicyjna, która od 30 lat pozwala ofiarowywać wszechstronną pomoc osobom w ostatnim okresie życia (...) jest opieką bezpłatną i obejmowani są nią wszyscy, którzy wymagają tej opieki: ci którzy mają ubezpieczenie zdrowotne i ci bez ubezpieczeń zdrowotnych, bezdomni i samotni, w liczbie zawsze większej niż wynika to z podpisanego kontraktu z NFZ. Dlatego też potrzebne są dodatkowe środki finansowe, które hospicja otrzymują od ludzi dobrej woli i z odpisów podatkowych 1%”.
Wątpliwości budzi kilka paragrafów mówiących o całkowitej zmianie rodzaju działalności. Hospicja mogłyby prowadzić jedynie opiekę odpłatną, jednak zazwyczaj NFZ nie pokrywa całości kosztów leczenia. Być może doszłoby do takich absurdów, że pacjenci sami musieliby płacić za swój pobyt i za możliwość odejścia w godnych warunków. Taki zapis uniemożliwiałby nie tylko pozyskiwanie dodatkowych źródeł dochodu, ale także wykluczyłby zupełnie istnienie wolontariatu w tych instytucjach.

Nowelizacja ustawy

Głośne sprzeciwy wszystkich organizacji, które mogłyby ucierpieć na zmianie prawa dotyczącego placówek leczniczych, przyniosły odpowiedni skutek. 2 marca Forum Hospicjów Polskich otrzymało odpowiedź z Ministerstwa Zdrowia, że zostały podjęte prace nad nowelizacją ustawy. Specjaliści będą pracować przede wszystkim nad przywróceniem możliwości zbierania datków i normalnego funkcjonowania wolontariatu hospicyjnego. Uchroni to wiele stowarzyszeń przed całkowitym zaprzestaniem swojej działalności.
Kolejna reforma służby zdrowia, spadek po minister Kopacz, okazuje się zupełnie nietrafiona. Dobrze, że przedstawiciele służby zdrowia, w tym przypadku stowarzyszeń i podmiotów kościelnych, czuwają, by żadna z wielu proponowanych reform, nie odbiła się na pacjentach.

* * *

Dr Anna Orońska
Kierownik Hospicjum Domowego i Poradni Medycyny Paliatywnej Dolnośląski Konsultant ds. Medycyny Paliatywnej
Sprawa ustawy jest w trakcie pertraktacji. Jako konsultant wojewódzki ds. medycyny paliatywnej byłam obecna w Ministerstwie Zdrowia na rozmowach i jestem pełna nadziei, że wszystko pozytywnie się zakończy. Nawet prawnicy mają duże wątpliwości co do interpretacji nowo powstałej ustawy. Jedni uważają, że ta zmiana pogorszy działalność stowarzyszeń, drudzy jednak twierdzą, że ta ustawa niczego nie zmieni - nadal będziemy mogli korzystać z pomocy wolontariuszy, zbierać datki czy 1% podatku. Sprawa nie dotyczy tylko hospicjów, ale także innych stowarzyszeń, jak chociażby Caritas Polska, które jako jedno z największych instytucji charytatywnych ma wielką siłę przebicia. Ogromne działania podejmowane także z ich strony na pewno przyniosą pozytywny skutek. Wierzymy, że jakość opieki hospicyjnej, paliatywnej czy charytatywnej w Polsce nie ulegnie pogorszeniu.

* * *

Wolontariat hospicyjny we Wrocławiu

We Wrocławiu są trzy hospicja, wszystkie korzystają z nieocenionej pomocy wolontariuszy. Hospicjum Ojców Bonifratrów, Wrocławskie Hospicjum dla Dzieci i Wrocławskie Towarzystwo Opieki Paliatywnej nie wyobrażają sobie swojego istnienia bez wolontariatu hospicyjnego. Wiele akcji społecznych zachęcających osoby w każdym wieku do pomagania pacjentom terminalnie chorym przyniosły wymierne korzyści, w ostatnim roku wrocławskie hospicja poszerzyły się o nowe grono wolontariuszy. I to w różnym wieku, zarówno licealiści i studenci jak i emeryci. Każda chętna osoba znajdzie tu miejsce dla siebie. Początkowo, gdy brak nam odwagi na bezpośrednią pomoc pacjentowi, możemy zaangażować się w prace porządkowe czy organizację licznych akcji społecznych czy zbiórek. Najbardziej widoczne akcje we Wrocławiu to „Niedziela hospicyjna” i Pola Nadziei, które już niedługo się rozpoczną. Nasze ulice wypełnią się radosnymi wolontariuszami w charakterystycznych żółtych koszulkach i z żonkilami w dłoniach. To od nich będziemy mogli uzyskać wszelkie informacje na temat hospicjów i sposobów wsparcia ich działalności.