Co by zrobił marszałek Józef Piłsudski z Ludowym Wojskiem Polskim, gdyby doszedł do władzy na początku historii III RP? – Na pewno nie zmniejszałby liczebności wojsk i nie demolowałby armii, ale wzmacniałby ją i rozwijał. Piłsudski potrafił uszanować dorobek polskich żołnierzy i oficerów służących w trzech armiach zaborczych, a LWP zostało potraktowane jako łup. Niestety, nie kontynuowano rozpoczętej w latach 90. XX wieku transformacji – tak na pytanie Niedzieli odpowiedział gen. Leon Komornicki, były zastępca szefa Sztabu Generalnego.

W trakcie spotkania autorskiego na temat wywiadu rzeki pt. Ciężar na pagonach. Jak bronić państwa graniczącego z Rosją generał wspominał 1992 r., kiedy to znalazł się w Sztabie Generalnym WP. Wszyscy generałowie dostali wówczas „pracę domową”, by odpowiedzieć na pytanie, jakie zagrożenia czekają Polskę za 30 lat. – Gdy spotkaliśmy się po kilkunastu dniach w tym samym gronie, wszyscy byliśmy zgodni, że za 20-30 lat Rosja może zaatakować, bo ona nie zrezygnowała ze swoich imperialnych planów, a jedynie ma przejściowe trudności – stwierdził gen. Komornicki.

Musimy wrócić do poboru

Niestety, w połowie lat 90. ubiegłego stulecia panowało powszechne przekonanie o końcu historii, więc wojskowi często musieli się zderzać ze ścianą. Generał Komornicki przez 2 lata kierował Warszawskim Okręgiem Wojskowym sięgającym od Elbląga i Suwałk aż po Kraków, w którym służyło 290 tys. żołnierzy i kilkaset tysięcy rezerwistów. – A dziś niemożliwe wydaje się osiągnięcie 300 tys. w całych siłach zbrojnych. (...) Musimy wrócić do poboru i zwiększyć stan liczebny armii, bo nie możemy sobie pozwolić na armię o charakterze jedynie ekspedycyjnym, tak jak Anglicy czy Francuzi – zaznaczył w wywiadzie.

Leon Komornicki odszedł z wojska, bo nie zgadzał się na rozbrajanie armii, które było związane ze wstąpieniem do NATO. – Celem było szukanie oszczędności, a słowem wytrychem była „restrukturyzacja”. Poza tym nasi politycy chcieli być bardzo poprawni, pragnęli wpisać się w nurt współpracy NATO – Rosja. Dlatego likwidowano przede wszystkim potencjał obronny ściany wschodniej. Było to nielogiczne, bo o ile zachodni kierunek był bezpieczny, o tyle wschodni nadal należało wzmacniać. Dlatego robiłem to do czasu, kiedy byłem w Sztabie Generalnym – tłumaczył Komornicki.

Konstytucyjny obowiązek

Były sygnały z Moskwy o narastającym niebezpieczeństwie, np. atak na Gruzję i później aneksja Krymu. Mimo to Polska w czasie dojścia do władzy PiS w 2015 r. miała już tylko jedną dywizję na wschodzie przy obwodzie królewieckim, która była zdolna bronić granicy na odcinku ok. 30 km. Nadal bezpieczeństwo opiera się jedynie na statystycznej armii „jednorazowego użytku”, bez rezerw i bez wystarczającego przemysłu zbrojeniowego. Wojsko oparte jest na anglosaskiej koncepcji sił ekspedycyjnych, a Polska, jako sąsiad Rosji, musi opierać swoje bezpieczeństwo na obronie powszechnej. – Trzeba sobie jasno powiedzieć, że europejskie odstraszanie konwencjonalne nie działa. Rosja nigdy się go nie bała i bać się nie będzie – zauważył generał.

Książka, która ukazała się nakładem Nowej Konfederacji, podzielona jest na kilka etapów historycznych, od czasów PRL, przez III RP, aż po szczegółową analizę wojny na Ukrainie oraz diagnozę obecnego stanu polskiej armii. – Zdobyliśmy doświadczenie w Iraku i Afganistanie, ale nie przygotowaliśmy się na scenariusz wojny pełnoskalowej. Państwo sąsiadujące z Rosją nigdy nie powinno sobie pozwolić na armię wyłącznie zawodową. Taka armia nie zniechęci przeciwnika do ataku, nie zapewni konstytucyjnego obowiązku sił zbrojnych, którym jest zapewnienie przetrwania narodu – podkreślił gen. Komornicki.