Obaj przywódcy spotkali się w tatrzańskim kurorcie Szczyrbskie Jezioro na Słowacji.

Duda podkreślił na wspólnej konferencji prasowej, że rozmawiał z Pellegrinim m.in o bezpieczeństwie. "To fundamentalna w tej chwili kwestia, a w tym kontekście rzecz jasna wojna na Ukrainie. I to, co obydwu nas interesuje: to aby ta wojna jak najszybciej się zakończyła, ale zakończyła się bezpiecznym i trwałym pokojem nie tylko dla Ukrainy, ale także dla naszych krajów i naszych społeczeństw" - zaznaczył prezydent.

"Krótko mówiąc, aby ten pokój był trwały i aby nam zapewnił dzięki swojej stabilności dalsze możliwości spokojnego i swobodnego rozwoju gospodarczego" - podkreślił Duda.

Podziel się cytatem

Prezydent zwrócił uwagę, że drogą do tego jest także zwiększenie wydatków na obronność. Przypomniał, że złożył na ręce sekretarza generalnego NATO Marka Ruttego wniosek o postawienie na najbliższym szczycie w Hadze sprawy natychmiastowego zwiększenia wydatków krajów Sojuszu na obronność do 3 proc. PKB.

"Uważam, że te 3 procent jest osiągalne w miarę szybko i że jest realne. Jest tylko kwestia ustaleń dotyczących scenariusza osiągnięcia tego celu i jego przyjęcia" - zaznaczył Duda.

"Słowacja jest gotowa rozmawiać na temat wzrostu środków na obronność, a także tempie tego wzrostu. Oczywiście nie możemy porównywać się do Polski, która wydaje ponad 4 proc. PKB na obronność, ale Słowacja odrobiła swoje zadanie domowe, w postaci 2 proc. wydatków" - zauważył z kolei Pellegrini.

Dziękował też Polsce za wsparcie w ochronie słowackiej przestrzeni powietrznej; polskie myśliwce patrolują przestrzeń Słowacji, która wciąż oczekuje na nowe F-16, a swoje samoloty MiG-29 przekazała Ukrainie.

Prezydent Słowacji podkreślił, że oba kraje mają wspólne zdanie na temat wojny na Ukrainie i znaczenia relacji z USA. "Myślę, że w temacie wojny na Ukrainie mamy zgodę, że należy szukać długotrwałego rozwiązania" - powiedział. Przekonywał, że USA pozostają gwarantem bezpieczeństwa Polski i Słowacji, a bez nich NATO „nie jest w stanie zagwarantować naszego bezpieczeństwa”.

Duda poinformował też, że poruszył z Pellegrinim temat współpracy militarnej pomiędzy Polską a Słowacją. "Rozmawialiśmy o współpracy naszych przemysłów obronnych. Obydwaj zgadzamy się, że potrzeba nam więcej produkcji militarnej w Europie, że powinniśmy być samowystarczalni, jeżeli chodzi o produkcję i zaopatrywanie się w amunicję" - powiedział polski prezydent.

"Rozmawialiśmy też o polonizacji koreańskich czołgów K2 i ich produkcji - mam nadzieję - już niedługo w Polsce" - dodał. Jak powiedział Duda, Słowacja jest wstępnie zainteresowana nabyciem tych maszyn i zwrócił uwagę, że to konstrukcje dostosowane do działań w warunkach górskich, powszechnych na Słowacji.

Duda podkreślał też znaczenie zacieśniania więzów gospodarczych między Polską a Słowacją, w tym zwłaszcza poprzez inwestycje i projekty w ramach Inicjatywy Trójmorza, której szczyt ma odbyć się za kilka tygodni w Warszawie.

"Coraz więcej państw jest zainteresowanych stowarzyszeniem z Inicjatywą Trójmorza (…) Mam nadzieję, że ta inicjatywa będzie się rozwijała, bo rzeczywiście nasz region Europy (…) ma przed sobą znakomitą perspektywę rozwoju – przewiduje się, że do 2030 roku PKB naszej części Europy wzrośnie o 35 proc., to jeden z najlepszych wskaźników na świcie” – powiedział Duda.

Zdaniem Pellegriniego, wspieranie Inicjatywy Trójmorza to ważny element dorobku prezydentury Dudy. "Dzięki inicjatywie prezydenta Dudy - Inicjatywie Trójmorza, zdaliśmy sobie sprawę, że poza koncentracją na współpracy między zachodem i wschodem, trzeba myśleć o rozwijaniu współpracy w wymiarze pionowym, z północy na południe" - stwierdził.

„Tatry nas nie dzielą a łączą. Rzeczpospolita jest dla nas bardzo ważnym partnerem handlowym” – oświadczył prezydent Słowacji.

Podziel się cytatem

Pellegrini odniósł się też do kwestii ceł na europejskie samochody zapowiedzianych przez administrację USA. Podkreślił, że wprowadzenie wysokich ceł może uderzyć w Słowację, a po części także i w Polskę i dlatego w ramach UE oba państwa powinny działać wspólnie w tej trudnej sytuacji.

„Kwestia ceł jest tematem trudnym, będziemy obserwowali, jakie ostatecznie decyzje podejmie prezydent USA Donald Trump, i jak zareaguje na nie rynek europejski, ale również i amerykański” – powiedział Duda.

Pellegrini odniósł się także do pytania o ryzyko powrotu państw europejskich do współpracy gospodarczej i zakupu surowców energetycznych od Rosji po zakończeniu jej inwazji na Ukrainę.

W odpowiedzi prezydent Słowacji podkreślił, że pokój, który zostanie zawarty, musi gwarantować przyszłe bezpieczeństwo tak Słowacji, jak i m.in. Polski, ale - jak ocenił - obecnie nie ma na stole żadnego konkretnego planu, jak zakończyć wojnę. Pellegrini dodał też, że Słowacja będzie szanować i wspierać wszelkie decyzje wypracowane na forum NATO i UE.

Odnosząc się do kwestii relacji z Rosją, Pellegrini stwierdził, że Europa musi zadać sobie pytanie, czy jej gospodarka może być konkurencyjna bez zakupu tanich surowców energetycznych z Rosji. „To jest kluczowe pytanie – dzisiaj przemysł europejski traci konkurencyjność, musi stawiać czoła cenom energii rzędu 50-60 euro za MWh, i ma być konkurencyjny wobec USA, gdzie tyle energii kosztuje mniej niż 10 dolarów” – powiedział.

„Na to pytanie nikt nie jest dzisiaj w stanie odpowiedzieć jednoznacznie – że bez Rosji to wszystko będzie działało bez problemów. Nie będę przeciwny temu, że po zakończeniu wojny będziemy szukali takich rozwiązań, które będą korzystne dla Unii. To musi być sytuacja win-win, nie na korzyść Federacji Rosyjskiej” – oświadczył Pellegrini.

Prezydenci nawiązywali także do kwestii epidemii pryszczycy wśród zwierząt hodowlanych, jaka obecnie nawiedza Słowację. Duda zapewnił, że jeżeli prezydent Słowacji zwróci się do niego o pomoc, to wystąpi do rządu Donalda Tuska o współpracę w tej kwestii; zapowiedział m.in. rozmowę z ministrem rolnictwa.

Pellegrini wskazał, że epidemia wśród zwierząt w najgorszym scenariuszu może doprowadzić do braków w dostawach nabiału czy mięsa na Słowacji; jak mówił, w takiej sytuacji nieoceniona byłaby pomoc polskich dostawców.

Obaj prezydenci nawiązali także do postaci św. Jana Pawła II i 20. rocznicy jego śmierci, która przypada w środę; Pellegrini przypominał kilkukrotne pielgrzymki papieża na Słowację, a Duda jego bliskie związki z Tatrami. W środę w tatrzańskim Starym Smokowcu obaj prezydenci wezmą udział w otwarciu wystawy poświęconej pielgrzymce św. Jana Pawła II na Słowację 30 lat temu.

Podziel się cytatem

Ze Szczyrbskiego Jeziora Mikołaj Małecki (PAP)

mml/ ap/ lm/